Демократик давлат учун сайлов маданиятининг даражаси ва сифати ниҳоятда муҳим. Шу муносабат билан сиёсатда сиёсий кампанияларни ўтказишда одатда сиёсий технологиялар деб аталадиган бир хил турдаги техника ва фаолият усуллари қўлланилади. Ўз навбатида, сайлов технологиялари деб аталадиган нарса сиёсий технологияларнинг бир туридир. Улар сайловолди ташвиқотини ташкил этишда қўлланиладиган ҳамда алоҳида номзодлар ёки сиёсий партияларнинг сайловолди мақсадларига эришишга қаратилган усул ва услубларни ўз ичига олади.
Ўзбекистонда демократик жамиятни шакллантириш доирасида кейинги 5-6 йил давомида мамлакатимиз сайлов тизимида улкан ишлар амалга оширилди. Давлатимиз раҳбари раҳнамолигида демократик ҳуқуқий давлатнинг ажралмас атрибути бўлган эркин ва адолатли сайловларнинг ҳуқуқий асосларини мустаҳкамлаш борасида изчил чора-тадбирлар амалга оширилди.
Қайд этиш жоизки, Ўзбекистонда амалга оширилаётган демократик ислоҳотларни сайлов қонунчилиги ривожланишининг учта тўлқини контекстида кўриш мумкин:
1-тўлқин: сайлов қонунчилигининг кодификацияси, бу алоҳида сайлов қонунчилигидан Сайлов кодексига ўтиш жараёнини назарда тутади. 2019-йилда Ўзбекистонда илгари амалда бўлмаган бешта сайлов қонуни ўрнига Сайлов кодекси қабул қилинди;
2-тўлқин: барча даражадаги сайлов комиссиялари фаолиятининг мустақиллигини таъминлашга хизмат қилган мамлакат сайлов қонунчилиги ва тизимини демократлаштириш;
3-тўлқин: адолатли сайловлар учун ҳуқуқий муҳитни шакллантириш.
Таъкидлаш жоизки, жорий йил 19-октябр куни бешта сиёсий партия вакилларининг партиялараро теледебатлари сайлов фаолияти соҳасида, жумладан, мамлакатимиз Президенти сайлови даврида амалга оширилаётган ислоҳотларнинг ёрқин намунаси бўлди. Дебатлардан кўзланган мақсад сайловчилар ва хорижий оммавий ахборот воситалари вакилларига сиёсий, ижтимоий ва иқтисодий соҳалардаги ўткир муаммоларни ҳал қилишда турлича ёндашувларни тақдим этишдан иборат эди.
Тарихий жиҳатдан, биринчи президентлик баҳси 1960 йилги АҚШдаги умумий сайловда Демократик партиядан номзод АҚШ сенатори Жон Кеннеди ва Республикачилар партиясидан номзод бўлган вице-президент Ричард Никсон ўртасида бўлиб ўтган. Мунозара телевидение ва радио орқали жонли эфирда узатилди ва 179 миллион аҳолидан 66 миллиондан ортиқ томошабинни жалб қилди ва бу Америка телевидениеси тарихидаги энг кўп томоша қилинган дастурлардан бирига айланди. Айтиш жоизки, ушбу ҳодиса мунозараларни оммавий ахборот воситаларида ёритиш муваффақиятли сиёсий кампаниянинг муҳим таркибий қисмига айланган янги даврга асос солди.
Мунозара сиёсий технологиянинг элементи сифатида қарор қабул қилувчилар орқали аҳолининг позициялари ва ғояларини ифода этиш имконини беради, шунингдек, ҳар хил турдаги иштирокчилар: сиёсатчилар, партиялар, ҳукуматлар, шунингдек гуруҳлар ўртасидаги ўзаро муносабатларнинг натижасидир. фуқаролар (яъни, намойишчилар). Бошқача айтганда, сиёсий дебатлар ўтказиш амалиёти сайловчиларга Президентликка номзодларнинг сиёсий кун тартибидан хабардор бўлиш имконини беради.
Таъкидлаш жоизки, жорий йилнинг 19-октябр куни бўлиб ўтган дебатлар илк бор сиёсий партиялардан номзодларга мамлакатимиз ташқи сиёсатини очиқ, очиқ ва амалий тарзда ҳеч қандай чекловларсиз муҳокама қилиш имконини берди ва сиёсий муаммоларни ҳал этишнинг турли усулларини намойиш этди. Ўзбекистон Республикасини ривожлантириш муаммолари.
Ҳозирги босқичда сиёсий технологияларга оид энг долзарб вазифалар партиялар вакиллари ва маҳаллий сайловчилар ўртасида учрашувлар, тингловлар ташкил этишдир. Келажакда турли ижтимоий дастурлар ва ПР-кампаниялар орқали жамоатчиликнинг кўринишини ошириш керак. Келажакда сиёсий партиялар ўзини муайян ижтимоий гуруҳлар ва манфаатлар билан бирлаштириб, ўзини, масалан, “тадбиркорлар партияси”, “вилоятлар партияси” сифатида кўрсатиши мақсадга мувофиқдир.
